Gemeenten deel 2
De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) regelt hulp en ondersteuning voor burgers, zodat zij zo lang mogelijk zelfstandig thuis kunnen wonen en deel kunnen blijven nemen aan de maatschappij.
In dit dossier wordt uitgelegd wat de Wmo precies inhoudt.
Daarin komt het volgende aan bod:
Hoe je hulp en ondersteuning vanuit de Wmo kunt aanvragen
De mogelijkheden voor hulp en voorzieningen uit de Wmo
Welke voorwaarden en procedures er gelden
Hoe en door wie de Wmo wordt uitgevoerd
Wat de Wmo kost
Algemeen gebruikelijke voorzieningen
Voor voorzieningen die als algemeen gebruikelijk worden beschouwd, krijg je geen Wmo-indicatie. Dit zijn voorzieningen waarover je ook zou (kunnen) beschikken als er geen sprake is van een ziekte, handicap of andere beperking.
Dit zijn vaak voorzieningen en producten die:
In de reguliere verkoophandel verkrijgbaar zijn
Niet speciaal voor mensen met een beperking zijn bedoeld
Tot slot zijn algemeen gebruikelijke voorzieningen niet aanzienlijk duurder dan vergelijkbare producten die hetzelfde doel dienen.
Voorbeeld 1
Harm (69) kan vanwege een laag energiepeil en zwakke beenspieren te weinig kracht zetten om te fietsen. Een elektrische fiets zou een oplossing kunnen bieden en daarom vraagt Harm deze aan via de gemeente. Maar aangezien een elektrische fiets algemeen gebruikelijk is en niet speciaal is bedoeld voor mensen met een beperking, wordt er geen voorziening verstrekt. Een elektrische fiets moet Harm dus zelf betalen.
Voorbeeld 2
Ria (57) kan vanwege een lichamelijke beperking niet meer de trap opkomen in haar woning. Ze komt daarom in aanmerking voor een traplift. Deze voorziening is niet algemeen gebruikelijk en zal daarom waarschijnlijk wel worden verstrekt door de gemeente.
Geen sprake van meerkosten
Meerkosten zijn kosten die je moet maken vanwege een lichamelijke of verstandelijke beperking die het gevolg zijn van een aangeboren afwijking, aandoening of ouderdom.
Voorbeeld 1
Yasmin (46) heeft longziekte en laat zich hiervoor 1 keer per week behandelen door een alternatief genezer. Dit zou helpen bij het verminderen van de klachten. Om naar haar behandelaar te gaan, moet ze wel iedere week een uur in de auto zitten. Voor de benzinekosten wil ze een vergoeding van de gemeente. Er is echter geen sprake van meerkosten, omdat de vervoerskosten niet als noodzakelijk worden geacht in verband met haar ziekte.
Voorbeeld 2
Mark (36 en alleenstaand) heeft nog maar één been en is daarom qua mobiliteit beperkt. Het staat vast dat reizen met het openbaar vervoer voor hem erg lastig is. Hij heeft wel een auto die aangepast zou kunnen worden zodat hij hem veilig kan bedienen met enkel zijn handen. De kosten voor de aanpassing komen voor de rekening van de gemeente. Ook komt hij indien nodig in aanmerking voor het volgen van rijles in een aangepaste auto.
Voorzieningen die elders vergoed worden
De gemeente zal altijd nagaan of er geen andere instantie of wet is op basis waarvan de voorziening kan worden geregeld. Veel voorzieningen en hulpvormen worden namelijk vergoed op basis van een andere wet, zoals de Zorgverzekeringswet, de Wet langdurige zorg of via het UVW. Zo vallen veel zorgtaken onder de dekking van de zorgverzekering.
Voorbeeld
Annet (86) kan vanwege haar leeftijd bepaalde huishoudelijke taken niet meer uitvoeren, zoals het oprapen van voorwerpen zonder te bukken of het openen van een potdeksel. Om alles eenvoudiger te maken, heeft ze een aantal hulpmiddelen aangeschaft. Annet heeft alleen nog instructie nodig om de hulpmiddelen effectief te gebruiken. Hiervoor heeft ze een afspraak gemaakt met een ergotherapeut. Deze kosten worden echter niet door de gemeente gedekt, maar door de zorgverzekeraar.
Reeds kosten gemaakt
Kosten die reeds zijn gemaakt om een voorziening te realiseren, worden niet meer vergoed. De gemeente zal je aanvraag dan afwijzen.
Heb je met spoed een bepaalde voorziening nodig, bijvoorbeeld een rolstoel of scootmobiel? Vraag deze dan zo snel mogelijk aan via het sociale wijkteam of bij het Wmo-loket. Dring daarbij aan op een directe afhandeling. Wacht het besluit van de gemeente altijd af, voordat je iets aanschaft.
Voorbeeld
Youssef (74) heeft alzheimer en is lichamelijk zwak. Daardoor kan hij zich moeilijk bewegen in zijn woning. De deur opendoen vormt al een probleem. Daarom moet de deurbel worden aangepast en moet er een intercom met camera worden geïnstalleerd zodat de deur op afstand kan worden geopend. De zoon van Youssef heeft het gehele systeem alvast geïnstalleerd, zonder dat de gemeente de voorziening heeft verstrekt. De aanvraag voor ondersteuning vanuit de Wmo wordt afgewezen.
Voorziening nog niet afgeschreven
Een voorziening die wordt verstrekt, moet een tijdje meegaan voordat het kan worden afgeschreven. Bij normaal gebruik is er meestal een afschrijvingstermijn van een aantal jaar. Pas daarna wordt de voorziening opnieuw verstrekt.
Voorzieningen die door nalatigheid eerder aan vervanging toe zijn, worden niet opnieuw verstrekt door de gemeente. Als er sprake is van onmacht kan de voorziening wel worden vervangen.
Verzekering: Voorziening wordt door gemeente veelal WA verzekerd, vrijwel nooit met casco verzekering. U bent zelf verantwoordelijk voor goed vaders gebruik van uw bruikleen-voorziening door uw gemeente. Informeer bij uw gemeente wat wel of niet verzekerd is om hoge kosten en verassingen te voorkomen.
Als je twijfelt of je in aanmerking komt voor voorzieningen uit de Wmo, neem je contact op met de gemeente.
Uitvoering Wmo
Gemeenten zijn volgens de Wmo verplicht om kwetsbare en hulpbehoevende groepen te compenseren door het aanbieden van voorzieningen en ondersteuning, bijvoorbeeld huishoudelijke hulp of aanpassing van de woning.
Toegang
Hoewel gemeenten zich moeten houden aan de regels in de Wmo, organiseren gemeenten zelf hoe de toegang tot hulp en ondersteuning geschiedt. Dat houdt in dat de toegang en uitvoering van de Wmo per gemeente iets kan verschillen. Zo kiezen sommige gemeenten voor een speciaal Wmo-loket waar burgers zich kunnen melden. Andere gemeenten kiezen voor sociale wijkteams waar burgers terecht kunnen met een hulpvraag.
Bekostiging Wmo
Uitvoering van de Wmo wordt gefinancierd uit belastinggeld en eigen bijdragen. De overheid beheert dit geld en keert dit geld aan de gemeenten uit via een speciaal gemeentefonds. Bij de verdeling van het geld wordt vooral gekeken naar de samenstelling van de bevolking in een bepaalde gemeente. Hiervoor zijn verschillende maatstaven, zoals:
Aantal inwoners in de gemeente
Aantal jongeren en ouderen
Aantal uitkeringsgerechtigden en bijstandsontvangers
Gemiddeld inkomen
Aantal minderheden
Aantal één- en meerpersoonshuishoudens
Oppervlakte van de gemeente
Er zijn ruim 50 verschillende maatstaven die invloed hebben op het bedrag dat een gemeente ontvangt uit het gemeentefonds.
Wat kost de Wmo (eigen bijdrage)?
Hulp en ondersteuning vanuit de Wmo is niet gratis. Gemeenten vragen een eigen bijdrage van burgers (vanaf 18 jaar) voor het ontvangen van ondersteuning, zoals huishoudelijke hulp en andere voorzieningen.
Eigen bijdrage maatwerkvoorzieningen Eigen bijdrage algemene voorzieningen
De eigen bijdrage bedraagt maximaal 19 euro per maand*. De eigen bijdrage kan ook lager uitvallen. De maximale eigen bijdrage wordt bepaald aan de hand van je leeftijd en die van een eventuele partner
*Eigen bijdrage 2021 per persoon
Nieuw: De eigen bijdrage van 19 euro per maand wordt ook betaald voor een maaltijdservice, vervoerspas of boodschappendienst.
Geen eigen bijdrage
In drie situaties hoef je geen eigen bijdrage te betalen voor hulp en ondersteuning vanuit de Wmo:
Je bent gehuwd of je hebt een partner én minimaal één van jullie is nog geen 66 jaar en 4 maanden (AOW-leeftijd)
Je gemeente heeft bepaald dat je geen eigen bijdrage hoeft te betalen, omdat je een laag inkomen (of uitkering) hebt
Je betaalt al een eigen bijdrage voor beschermd wonen of de Wet langdurige zorg
Eigen bijdrage berekenen
Het Centraal Administratie Kantoor (CAK) int de eigen bijdrage. Op de website van het CAK kan je de eigen bijdrage in jouw situatie berekenen. Dit geeft een globale indicatie. De eigen bijdrage betaal je per vier weken.
Het kan voorkomen dat een bepaalde voorziening via de Wmo minder kost dan de eigen bijdrage in jouw situatie. Je betaalt dan enkel de kostprijs van de voorziening.
Einde ondersteuning Wmo
Hulp en ondersteuning vanuit de Wmo wordt in een aantal situaties beëindigd:
De indicatie is verlopen en wordt niet meer verlengd.
De hulp/ondersteuning is voortijdig gestopt in overeenstemming met de betrokken partijen.
De cliënt gaat naar een zorginstelling waarbij hulp en ondersteuning door de Wlz wordt vergoed.
De hulp/ondersteuning is voortijdig gestopt vanwege externe omstandigheden, bijvoorbeeld verhuizing of overlijden van de cliënt.
In geval van overlijden wordt de zorg overgenomen door een uitvaartondernemer. De kosten worden betaald door de nabestaanden of middels een uitvaartverzekering.
Beëindiging zonder reden
Het schrappen van hulp zonder enig onderzoek of motivering mag niet volgens de wet. Op de website van PerSaldo staat meer informatie over wat je kunt doen als je hulp wordt stopgezet.
Meer informatie en contact
Voor meer over de Wmo, zoals informatie over procedures, wetgeving en betrokken organisaties, kun je terecht op de website van Regelhulp. Ook de gemeente kan je helpen bij het geven van antwoord op vragen.
Heb je een vraag over de toegang tot zorg, maar weet je niet precies bij wie je terecht kunt? Of heb je een vraag over het regelen van zorg en ondersteuning? Dan kunt u terecht bij Het Juiste Loket.
E-mailadres: meldpunt@juisteloket.nl
Heb je een vraag over de eigen bijdrage? Dan kun je terecht bij het CAK via: 0800 - 1925
